De aikido training.
Naar aanleiding van lessen van gastdocenten bedacht ik me dat ik het wel eens nuttig zou zijn om iets algemeens over een aikidoles uit te leggen. Die aanleiding zit hem in het andere karakter van die onderscheidenlijk lessen maar ook in de shift van karakter van mijn aikido na het vinden van Fukakusa sensei.
In het algemeen ziet een aikidoles er altijd hetzelfde uit. Vaste vormen zoals dojo etiquette en lesopbouw bepalen de les. Dat was te merken aan de stagelessen van Inko en Chris, de les van Fukakusa sensei, mijn lessen en die van Vincent. Dat komt omdat de traditionele les de basis is geweest voor de vorm.
De dojo etiquette is een essentieel onderdeel van budo onderwijs in het algemeen en gaat nog verder dan dat. Het is bepalend voor de wijze zoals wij met elkaar omgaan. Het creert veiligheid. Ook maakt het mogelijk een bepaalde sfeer in de dojo te laten ontstaan. Zonder die sfeer geen budo. Misschien wel een leuke sportbeoefening maar niet meer dan dat. Het vasthouden van die etiquette vraagt wel enige inzet. Van jou als aikidoka intern en mij als aikidoleraar extern.
In het algemeen kan worden gezegd dat een aikidoles bestaat uit een voorbereiding zoals fysiek en mentale warming up, aikido specifieke voorbereidingen en energetische oefeningen tbv je Ki ontwikkeling. Nou is het makkelijk om een hele les te vullen met dit soort oefeningen. Dan gaat het meer om do-in of shihatsu oefeningen. Het kan zijn dat een aikidoleraar het heel belangrijk vind om daar veel aandacht aan te besteden. Het belangrijk vinden moet dan gezien worden in relatie met het referentiekader van die leraar. Dat bepaalt de richting van de ontwikkeling van de aikidoleraar en dus ook van zijn studenten. Referentiekaders kunnen verschuiven door ervaringen en inzichten. Dus die aikido ontwikkeling is onderhevig aan veranderingen tijdens het verstrijken van de tijd. Als ik terugkijk naar de wijze waarop ik lesgeef en waar ik de nadruk op leg, zie ik een bepaalde tendens die aangeeft waarin ik in mijn aikido ontwikkeling was en ben.
Ook is de groep aikidoka’s waarmee je samen optrekt op de aikido weg van grote invloed. Wij zijn in deze de uke van leraar en elkaar. Er is dus een interactie tussen de leraar en ons. Precies als het aikido in actie. Daarbij is de uke rol een essentieel deel als vorm van feedback.
Tevens is de wijze van lesgeven bepaald door het referentie kader van de aikidoleraar en het punt tot waar de aikidoleraar is ontwikkeld. Op een gegeven moment wordt het aikido iets persoonlijks. Geen mens is hetzelfde dus geen aikido is op dat moment hetzelfde.
Volgens de oude regels van het budo onderwijs is de leraar bepalend voor de aikido weg. Het woord sensei betekent; hij die voor gaat. Wordt dat verstoord, dan ontstaat er verwarring.
Verder zijn er natuurlijk de didactische vaardigheden en de menselijke communicatieve vaardigheden. De een heeft die van nature meer dan de ander. Maar om aikido te leren is maar één manier. Trainen, trainen en nog eens trainen. Alleen dan voel je wat er gebeurt tijdens het uitvoeren van de technieken en gebeurt er wat in je aikidogroei.
In het algemeen vind ik dat elke aikidoles goed is. Als je maar traint. Je kan je meer aangetrokken voelen tot de stijl van een bepaalde leraar. Dat maakt het makkelijker om dingen te leren en ook vol te houden. Maar dat is dan ook alles. Kortom aikido leer je alleen door te doen, ongeacht hoe de techniek tot je komt en door wie.
Oorspronkelijk was het “not done” om in het zwart te trainen. Zwart was alleen voortbehouden voor werkelijke combat. Dan kon de vijand niet zien dat je gewond was en daar psychologisch voordeel uit halen. Door het in de traning wel te dragen geeft dat aan dat de leraar denkt vanuit een bepaald denkframe want het moet een keus zijn om van de vaste vormen af te wijken.